پورتال چیست؟ - سرویس ها و امکانات یک وب پورتال و انواع آن

 

پورتال چیست؟ پورتال به معنی دریچه و درگاه است و در مفهوم اینترنتی منظور صفحه وبی است که امکان دسترسی آسان را به کاربر جهت اعلام خواسته هایش می دهد. درواقع پورتال درگاهی است که کاربر را وارد دنیایی از اطلاعات مورد نظر می نمایند. به عبارت دیگر سیستم های ترکیبی هستند که پیدا کردن اطلاعات را برای کاربران آسانتر می نمایند.

در ابتدا پورتال ها درواقع برای جستجو استفاده می شدند ولی به مرور زمان و با گسترش اینترنت، سیستم های پورتال نیز گسترش پیدا کرده و امروزه همه نوع کاری با پورتال می توان انجام داد.

 

ویژگی های یک پرتال :

• در دسترس بودن اطلاعات
• ارتباط با كاربران دیگر
• دسترسى به برنامه هاى كاربردى مجزا
• انجام امور روزمره كارى، شهرى، ادارى
• امنیت و سرعت و دقت بالا
• امکان جستجو
• یکپارچگی اطلاعات
• امکان سفارشی سازی

 

سرویس های ارائه دهنده توسط پورتال :

یک وب پورتال سرویسهای متعددی را در اختیار کاربران و مدیران سایت قرار می دهند که در زیر به برخی از آنها اشاره می کنیم:

 

• مدیریت محتوا
• پست الکترونیک
• جستجو
• نظرسنجی
• عضویت
• کنفرانس الکترونیکی
• فرم های الکترونیکی
• اخبار
• پرداخت اینترنتی

 

انواع پورتال ها:

پورتال ها به طور کلی به 5 دسته تقسیم می شوند:

1- پورتال های تخصصی (Specialized Portals):

این پورتال ها برای کار خاصی طراحی شده اند.

2- پورتال های علمی (knowledge Portals):

این نوع پورتال های برای تبادل اطلاعات در زمینه های مختلف بین کاربران مورد استفاده قرار می گیرند.

3- پورتال های سرمایه گذاری (Enterprise Portal)

4- پورتال های شرکتی (Corporate Portal):

پورتالی که برای یک شرکت خاص طراحی شده و استفاده کنندگان آن کارمندان شرکت می باشند.

5- پورتال های تجاری (Commerce Portal):

این پرتال ها دارای دو مدل B2B و B2C می باشند.

6- پورتال های شهری (City Portal):

این نوع پورتال ها همانطور که از نامشان مشخص است برای یک شهر طراحی می شوند. در انها اطلاعات مربوط به یک شهر قرار می گیرد.

 

 

اجزای فنی پورتال:

برخی از اجزای فنی موردنیاز در پورتال ها را در زیر ذکر می کنیم، قابل ذکر است که برخی از آنها مانند web service اختیاری است و برخی دیگر مانند پایگاه داده یکی از بخش های اصلی پورتال محسوب می شوند.

Application Server: اغلب Application Server تحت J2EE هستند و جهت توسعه و ارائه پورتال امکانات لازم را در اختیار کاربران قرار می دهند.

Taxonomy: Taxonomy جهت دسته بندی داده ها مورد استفاده قرار می گیرند. بدین ترتیب که فایل ها را گرفته و آنها را به منابع اطلاعاتی که قابل جستجو، حذف و ویرایش توسط کاربر، تبدیل می کند.

Crawler: فرآیندی است که به طور خودکار و یا طبق یک برنامه تعیین شده، بخش هایی از سایتها را می خواند.

Port let: پورتلت (Port let) یک web component است که دراصل عنصر سازنده پورتال به حساب می آید. در واقع رابط بین کاربر و منبع اطلاعات است که درخواست کاربر را دریافت کرده و با توجه به مطلب درخواست شده،‌ صفحه موردنظر را نمایش می دهد. اطلاعاتی که توسط پورتلت ساخته می شود ، Fragment نامیده می شود که به یکی از زبانهای HTML ، XHTML ویا WML نوشته شده است . Fragment هر پورتلت برای پورتلت های دیگر قابل استفاده می شود.

 

Categorization Engine: مسوولیت مرتب سازی اطلاعات را انجام می دهد. این مرتب سازی ممکن است بر اساس محتویات مستندات، قوانین مشخص شده برای مرتب سازی، فیلترها و ضوابط جستجو باشد.

Filter: فیلترها برای مشخص کردن فایلهای درون فولدرهای Taxonomy و یا نتایج جستجو، مورد استفاده قرار می گیرند.

Index: مجموعه ای از اطلاعات که سرعت درخواست و بازیابی اطلاعات را افزایش می دهند. Indexها ترکیبی از full-text index برای مستندات و Metadata repository برای محتوای فایلها می باشد.

Virtual Card: در Index و Metadata repository به ازای هر یک از مستندات و یا هر بخشی از آن یک virtual card وجود دارد. Virtual Card شامل آدرس فیزیکی مستندات و یا محتویات آنها می باشد. علاوه براین Virtual Card دارای مقادیر چند فیلد از Metadata می باشد. در حقیقت Virtual Card نماد مستندات در پورتال می باشد.

User Profiles: هر کاربری که با پورتال کار می کند اطلاعاتش در آن ذخیره می شود این اطلاعات در User Profile قرار می گیرند. هر یک از port let های پورتال نیز به این اطلاعات دسترسی دارند و صفحات را بر حسب این اطلاعات پیکربندی می کنند تا متناسب با خواست کاربر باشد

Content Management System: اغلب پورتالهای سازمانی دارای بخشی تحت عنوان "مدیریت محتوا" هستند. کاربرانی که به این بخش دسترسی دارند می توانند اطلاعات جدیدی وارد پورتال کنند و یا اطلاعات را ویرایش نمایند.

Development Standards and Protocols: شناخت استاندارد هایی که برای پورتال مورد استفاده قرار می گیرند، مهمترین گام توسعه پورتال است.

XML: زبانی که برای نمایش اغلب داده ها می توان استفاده کرد. این زبان شباهت زیادی به HTML دارد با این تفاوت که XML برای انتقال داده ها مورد استفاده قرار می گیرد.

 

 

تفاوت پورتال با وب سایت چیست؟

کلمه "پورتال" به معنای درگاه یا ورودی استفاده می‌شود و در مفهوم فناوری اطلاعات، به معنای یک وبسایت یا سامانه آنلاین است که به عنوان نقطه ورودی به مجموعه‌ای از خدمات، منابع یا اطلاعات متنوع عمل می‌کند. پورتال‌ها عمدتاً برای ارتباط کاربران با منابع و خدمات مختلف طراحی می‌شوند.

 

تفاوت اصلی بین پورتال و وب‌سایت در این است که پورتال به عنوان یک مرکز تمامیت و کنترل بر مجموعه‌ای از اطلاعات، خدمات یا منابع عمل می‌کند، در حالی که وب‌سایت به تنهایی معمولاً برای ارائه اطلاعات یا محتوا به کاربران می‌پردازد. پورتال‌ها معمولاً شامل ویژگی‌ها و ابزارهای متنوعی مانند پنل کاربری، امکانات اختصاصی برای اعضا، اخبار، ورود به سیستم، ارتباط با دیگر کاربران و... هستند که کاربران می‌توانند از آن‌ها برای دسترسی به منابع مختلف و انجام وظایف خود استفاده کنند.

 

پورتال‌ها عمدتاً در سازمان‌ها، شرکت‌ها و ادارات دولتی مورد استفاده قرار می‌گیرند تا به کاربران خدمات متنوعی مانند اطلاعات داخلی، سیستم‌های مدیریت منابع انسانی، ارتباط با مشتریان و... را ارائه دهند. این پورتال‌ها عمدتاً به صورت سفارشی و با توجه به نیازهای خاص سازمانی طراحی می‌شوند.

 

تعریف پورتال سازمانی

یک پورتال سازمانی به معنای یک سیستم یا وبسایت آنلاین است که تمامی فرآیندها، خدمات، و مدیریت اطلاعات یک سازمان را بر بستر اینترنت پیکربندی و ارائه می‌دهد. این پورتال‌ها به سازمان‌ها این امکان را می‌دهند که فعالیت‌های خود را بهبود بخشند و تسریع بخشند، زیرا تمامی منابع و خدمات به یک نقطه ورودی مشترک در دسترس کاربران سازمانی قرار می‌گیرند.

 

یکی از نمونه‌های پرتال سازمانی، سامان سوئیت (سامان پورتال) است. این پورتال‌ها عمدتاً در سازمان‌ها، شرکت‌ها و ادارات دولتی مورد استفاده قرار می‌گیرند و از طریق آن‌ها می‌توان اطلاعات داخلی، فرآیندها، اخبار، سامانه‌های مدیریت منابع انسانی، ارتباط با مشتریان، و دیگر خدمات مشابه را ارائه داد.

 

با پیشرفت تکنولوژی و گسترش اینترنت، مفهوم دولت الکترونیک و ارتباط مجازی بین افراد و سازمان‌ها به شکل روز به روز بیشتری توسعه پیدا می‌کند. به عنوان مثال، امروزه ما اکثر خدمات بانکی خود را از طریق پورتال‌های بانک‌ها به صورت آنلاین انجام می‌دهیم. این تغییرات و گسترش در دنیای مجازی منجر به ایجاد انواع مختلفی از پورتال‌ها شده است، که هر یک از آن‌ها برای ارائه خدمات و اطلاعات متفاوتی طراحی و استفاده می‌شوند.

 

پورتال سازمانی بانک:

 

بانک‌ها به طور روز به روز بیشتر به سمت الکترونیکی شدن پیش می‌روند و این تغییرات با توجه به پیشرفت تکنولوژی و نیازهای مشتریان به خدمات آنلاین از اهمیت بسیاری برخوردار است. اولین قدم در این راستا، داشتن یک پورتال سازمانی قدرتمند است که بتواند خدمات الکترونیکی خود را به مشتریان بهبود بخشید و به نحوی موثرتر از خدمات فیزیکی به آن‌ها ارائه دهد.

 

پورتال‌های سازمانی بانکی که بر بستر پورتال سامان (سامان سوئیت) فعالیت می‌کنند شامل بانک‌هایی همچون بانک اقتصاد نوین، بانک شهر، بانک سینا، بانک تجارت، و بانک توسعه صادرات می‌شوند.

 

پورتال سازمانی بیمه:

 

شرکت‌های بیمه نیز از پورتال‌های درون سازمانی و عمومی برای ارائه خدمات الکترونیکی به مشتریان خود استفاده می‌کنند. این پورتال‌ها شامل خدماتی مانند استعلام بیمه، سامانه پرداخت حق بیمه، مشاهده و استعلام سوابق بیمه، لیست بیمه، پرداخت اینترنتی بیمه و سایر خدمات آنلاین بیمه می‌شوند.

 

پورتال‌های سازمانی بیمه بر بستر پورتال سامان (سامان سوئیت) شامل بیمه تعاون، بیمه سرمد، بیمه سینا، بیمه ایران، و بیمه سامان می‌باشند.

 

پورتال سازمان‌های دولتی:

 

پیشرفت تکنولوژی و انتشار اینترنت منجر به ظهور دولت الکترونیک شده است و دولت‌ها و ادارات دولتی مختلف اقدام به ساخت پورتال‌های خدماتی آنلاین برای شهروندان کرده‌اند. این پورتال‌ها به شهروندان امکان دسترسی آسان به خدمات و اطلاعات دولتی را فراهم می‌کنند و به کاهش رفت و آمد‌های شهری کمک می‌کنند. این پورتال‌ها در حوزه‌های مختلفی از وزارت ورزش و جوانان و وزارت صنعت و معدن و تجارت تا سازمان هواشناسی کشور، سازمان فضایی ایران، و سازمان نظامی صنفی رایانه‌ای فعالیت می‌کنند.

 

پورتال سازمانی شرکتی:

 

شرکت‌ها نیز از پورتال‌های سازمانی برای بهبود کارکردهای تجاری و مدیریت گردش کار استفاده می‌کنند. این پورتال‌ها ابزاری قوی برای مدیریت گردش کار، همکاری بین گروه‌های کاری و سیاست‌گذاری بر روی محتوای قابل انتشار به شمار می‌آیند. پورتال‌های شرکتی ممکن است از یک ساده وب‌سایت تا یک پلتفرم پیچیده با کاربردهای مختلف برای شرکت‌ها باشند.

 

پورتال‌های سازمانی شرکتی بر بستر پورتال سامان (سامان سوئیت) می‌توانند برای شرکت‌های مختلف با نیازها و اندازه‌های متفاوت طراحی شوند.

 

پورتال سازمانی شهرداری:

 

شهرها نیز از پورتال‌های سازمانی برای ارائه فرآیندها و خدمات اداری خود به شکل الکترونیکی به شهروندان استفاده می‌کنند. این پورتال‌ها امکان دسترسی به خدمات شهری را تسهیل می‌کنند و باعث می‌شوند تا فعالیت‌های اداری شهری به شکل الک

 

 

پورتال مراکز خدماتی و اداری:

 

امروزه در تمامی حوزه‌های خدماتی و اداری، تلاش می‌شود تا خدمات به صورت آنلاین ارائه شوند. از فروشگاه‌های آنلاین گرفته تا مؤسسات خصوصی، گروه‌ها، ادارات، و سازمان‌هایی که خدمات مختلفی ارائه می‌دهند، همگی هدف دارند تا بهترین خدمات الکترونیکی را به مشتریان خود ارائه کرده و در رقابت امروزی، داشتن بهترین وب‌سایت یا به عبارتی بهترین پورتال سازمانی را داشته باشند.

 

انواع دیگری از پورتال‌ها شامل پورتال‌های سازمانی دولتی، پورتال‌های سازمانی فرهنگی، پورتال‌های عمومی، پورتال‌های مناقصه، و پورتال‌های کارگزاری و شرکت‌های اقتصادی و هر جایی که هدف ارائه خدمات بر بستر قدرتمند اینترنت باشد. رقابت اصلی در نوع ارائه خدمات و کیفیت آن می‌باشد.

 

طراحی پورتال سازمانی:

 

داشتن یک پورتال سازمانی به راحتی معادل داشتن یک وب‌سایت نیست. اکثر سیستم‌های مدیریت محتوا (CMS) برای مصارف کوچک‌تر و در نهایت داشتن یک فروشگاه آنلاین ایجاد شده‌اند. اما یک سازمان برای داشتن یک پورتال سازمانی که به اندازه سازمان خود متناسب باشد، نمی‌تواند به سادگی به یک وب‌سایت معمولی که توسط یک شرکت طراحی وب‌سایت سفارش داده می‌شود اکتفا کند.

 

پورتال‌های سازمانی در مقیاس بزرگتر، فنی تر و کاربردی‌تر واقع می‌شوند. این موضوع به جزئیات اجرایی و پیکربندی پورتال بسیار وابسته است. برای این منظور، برای داشتن یک پورتال سازمانی کارآمد، بهتر است به شرکت‌ها و تیم‌های متخصصی که در طراحی و اجرای پورتال‌های سازمانی تخصص دارند، مراجعه کرد.

 

مطلبی که خواندید تهیه شده در تیم تحریریه شرکت طراحی سایت و بهینه سازی سایت کاسپید بود. امیدواریم که از خواندن آن نهایت استفاده را کرده باشید.

کاسپید بزرگترین شرکت طراحی سایت تهران است که تجربه طراحی و توسعه پورتال های بسیار زیادی را تا کنون داشته است. شما میتوانید جهت طراحی و ساخت پورتال مورد نیاز خود با ما تماس بگیرید.

/